ABD Yüksek Mahkemesi Kaliforniya eyaletindeki onbinlerce mahkumun salıverilmesini emretti

~ 28.05.2011, Yeni Yaklaşımlar ~

5’e karşı 4 oyla alınan karar Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarihindeki en büyük salıvermelerden birini teşkil ediyor. Mahkeme çoğunluğu aşırı yoğunluğun “eziyete ve ölüme” neden olduğuna dikkat çekti. Sert karşıoy yazısında Yargıç Antonin Scalia ise “korkunç şeylerin olacağı kesin” uyarısında bulundu.

Los Angeles Times’ın haberine göre Yüksek Mahkeme Pazartesi günü aldığı kararla Kaliforniya eyaletine hapishanelerdeki aşırı yoğunluğu azaltmak için onbinlerce mahkumu salıvermesini emretti. Kararda, kendileri için uygun şartlar sağlayamayacak cezaevlerine çok sayıda mahkumun yerleştirilmesinin “gereksiz eziyet ve ölüme” sebebiyet verdiği belirtildi.

Bu, ABD tarihindeki en büyük salıverme kararlarından birisi ve Yüksek Mahkeme’yi ikiye böldü.

Yargıçlar, üç yargıçlı bir Kaliforniya mahkemesi heyetinin 38 bin ila 46 bin mahkumun salıverilmesi gerektiği yönündeki kararını onayladı. Söz konusu karardan bu yana eyalet 9 bin mahkumu belediye hapishanesine nakletti. Sonuç olarak şu anda hapishanelerin nüfusu 32 bin ve hâlâ heyetin belirlediği limitin üzerinde.

Çoğunluk oyları adına konuşan Yargıç Anthony M. Kennedy, Kaliforniya hapishanelerinin aşırı yoğunluk nedeniyle “asgari anayasal kıstasları karşılamaya yetmediğini” ifade etti. Halen 200 mahkum spor salonunda kalıyor ve 54 mahkum da tek bir tuvaleti paylaşıyor.

Kennedy, eyaletin daha fazla mahkumu salıvermekten başka bir seçeneğinin olmadığı konusunda ısrarcı. Bunun yanında yargıçlar, Kaliforniya’lı yetkililere gerekli azaltımı sağlamak için zaman tanımak konusunda hemfikir.

Karara karşıoy yazısıyla katılmayan Yargıç Antonin Scalia kararı “inanılmaz” ve “absürd” olarak niteledi.

Yüksek Mahkeme’nin, 9. Bölge Temyiz Mahkemesi’nin verdiği bireysel salıverme kararlarını defalarca iptal ettiğini belirten Scalia, şimdi ise çoğunluğun “46 bin gamsız suçlunun” salıverilmesini emrettiğini söyledi. Sözlerine “bu rezil kararın sonucunda korkunç şeylerin olacağı kesin” diyerek devam eden Scalia’ya Yargıç Clarence Thomas da destek verdi.

Ayrı bir karşıoy yazısında Yargıç Samuel A. Alito Jr. ve Başyargıç John G. Roberts Jr. kararın, federal yargıçların mahkumların salıverilmesine yönelik karar yetkisini kısıtlayan bir federal kanuna aykırı olduğunu belirtti.

Eyalet yetkilileri ve hukukçular kaç mahkumun salıverileceği konusunda farklı görüşlere sahip. Güncel rakamlara göre eyalette 142 bin mahkum parmaklıklar arkasında ve yargıçların hesaplarına göre anayasal standartların yerine getirilebilmesi için bu sayının 110 bine indirilmesi gerekiyor.

Kennedy, salıverme kararını uygulayacak Kaliforniya’daki yargıçların “kamu güvenliğiyle uyumlu mekanizmaların bulunması ve planların yapılması için eyalete geniş bir serbestlik tanıması” gerektiğini belirtti.

Amerikan Sivil Haklar Birliği (American Civil Liberties Union – ACLU) mahkemenin Kaliforniya hapishanelerindeki berbat şartları ve aşırı yoğunluğu” tespit ederek “doğru olanı yaptığını” belirtti.

ACLU ulusal hapishane projesi yöneticisi David Fathi “hapishanedeki insan sayısının azaltılmasının vergi verenlerin senelik yarım milyarını kurtaracak olmasının yanında yeniden suç işlemeyi azaltıcı ve daha güvenli bir toplum yaratacak gerçek rehabilitasyon programlarının kabulüne de öncülük edeceğini” söyledi.