Av. Başar YALTI: Yönetmeliğe Uyulması Zorunludur
İşçi Avukat Hakları Platfomu (İAHP); Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkan Yardımcısı Av. Başar Yaltı ile TBB tarafından Adalet Bakanlığı’na sunulan yönetmelik hakkında bir röportaj gerçekleştirdi. Av. Başar Yaltı, 01.10.2013 tarihinde yürürlüğe giren ‘Bir Avukat Yanında Çalışan Avukatlar Yönergesi’nin geçtiğimiz günlerde TBB tarafından Adalet Bakanlığı’na yönetmelik önerisi olarak sunulmasına ilişkin açıklamalarda bulundu.
İAHP: Öncelikle en genel itibarıyla bağlı çalışan avukatların haklarının ileri taşınması gayesiyle Türkiye Barolar Birliği tarafından yönetmelik hazırlanmasını olumlu bir gelişme olarak gördüğümüzü belirtmeliyiz. Bunun için bir de açıklama yapmıştık zaten (http://ilerihaber.org/isci-avukat-mucadelesinde-onemli-bir-kazanim-daha/9754/). Ancak bazı sorularımız var. Biz işçi avukatlarla birebir çalışma yaptığınız ve sorularımızı yanıtladığınız için size şimdiden teşekkür ederiz.
Süreç nasıl ilerledi? Önce yönerge çıkarıldı, bu yönergenin iptali için bildiğimiz kadarıyla 11 dava açıldı. Biz de İAHP olarak bu davalardan birine müdahale dilekçesi sunmuştuk. Danıştay da yürütmenin durdurulması kararı verdi. Yönetmeliği çıkarma sürecini anlatabilir misiniz?
Av. Başar Yaltı: Bir avukatın yanında sigortalı olarak, işçi statüsünde çalışan avukatların, diğer deyişle bağlı çalışan avukatların yaşadığı sorunlar, en yakıcı şekilde büyük kentlerde, özellikle İstanbul’da hissediliyor. Bu çerçevede, benim de İstanbul Barosu yönetiminde olduğum 2010-2012 döneminde bu soruna el atıldı. Genç arkadaşlarımızın sorunlarını çözmek üzere çalışmalar yapma görevini ben üstlendim. Bu konuda duyarlı çeşitli gruplardan arkadaşlarla on beş kadar toplantı yaptık. Sonuçta İstanbul Barosu yönetimine sunduğumuz bir yönerge tasarısı baro yönetimi tarafından kabul edildi. Ama asıl çalışmanın Türkiye Barolar Birliği tarafından yapılması gerekiyordu. 2013 yılında yapılan TBB Genel Kurulu’nda bu konuda çalışılması için Yönetim Kurulu’na tavsiyede bulunma kararı alındı. Aynı Genel Kurul’da, TBB yönetimine seçilince, bu konunun bir an önce gündeme alınmasını sağladım. Yönetim kurulumuz çalışma görevini bana verdi. İstanbul Barosu yönetiminde bulunduğum dönemde yapılan çalışmaları esas alarak yeniden genç meslektaşlarımızla birçok kez toplantılar yaptık. Bütün barolardan bu konudaki görüşlerini sorduk. Önerilerini aldık. Ve bir yönerge hazırlayarak Yönetim Kurulu’na sundum. TBB Yönetim Kurulu’nda Yönerge ( Bir Avukat Yanında Çalışan Avukatlar Yönergesi) bir karşı oya karşı on oyla kabul edilerek 01.10.2013 tarihinde yürürlüğe girdi.
Yapılan düzenlemenin bir an önce yürürlüğe girmesi amaçlandığı ve ilk kez böyle bir konuda düzenleme yapıldığı için gelecek tepkilerin görülmesi açısından düzenlemenin yönerge şeklinde yapılması benimsenmişti. Uygulamadan çıkan sonuçlara göre yönergenin yönetmeliğe dönüştürülmesi planlanıyordu.
Bu arada Yönerge’ye, kapsamdaki avukat arkadaşlarımız sahip çıkmaya ve haklarını aramaya başladılar. Doğrusu ben daha güçlü bir sahipleniş bekliyordum. Bu statüdeki birçok arkadaşımız ne yazık ki, yönergenin farkına bile varamadılar. Sonuçta, Yönerge içeriği anlaşılınca, “patron” avukatların bir kısmı davalar açmaya başladılar. Bu vesileyle, çok sayıda avukat çalıştıran bürolardan olumsuz bir tepki almadığımızı belirtmek isterim. Halen Yönerge hakkında açılmış 14 dava bulunmakta. Bu davaların birçoğunda, Danıştay yürütmeyi durdurma kararı verdi. Kararda, bu tür düzenlemenin yönetmelik şeklinde yapılmasının doğru olacağı belirtilmekte.
Biz de Yönetim Kurulu olarak, hızlı bir şekilde Yönerge’yi tekrar gözden geçirip barolardan gelen tepki ve önerileri de dikkate alarak yönetmeliğe çevirdik. Yönetmelik sürecini başlattık. Yönetmelik şu anda yasa gereği Adalet Bakanlığı’nın incelemesinde bulunuyor. Bakanlık Yönetmeliği geri gönderirse ve Yönetmelik TBB Yönetim Kurulu’nun 2/3 oyu ile kabul edilirse, yayın için Resmi Gazete’ye gönderilecek. Bakanlık geri göndermez ise, daha kısa sürede Yönetmelik yürürlüğe girecek.
İAHP : Yönerge’de olup Yönetmelik’te yer verilmeyen bazı başlıklar var, bunları merak ediyoruz. Örneğin; işveren avukatın işgören avukata bizzat yürüttüğü davalar, icra takipleri ve proje vb. işler sonucunda elde edilen net ücretin %10’dan az olmayan belli bir yüzdesini prim olarak ödemesi yükümlülüğüne ilişkin düzenleme yönetmeliğe alınmamış. İşçi avukatlar için önemli bir hak kaybı olarak değerlendirilebilecek bu değişikliğin nedeni nedir?
Av. Başar Yaltı: Yönetmelik hazırlanırken, Yönerge’de olup Yönetmeliğe geçmeyen hemen hemen tek konu bu. Bu maddeye çok tepki gelmişti ve davaların çoğu da bu nedenle açılmıştı. Ben de bu maddenin Yönetmelik metninden çıkarılmasından üzüntü duydum. Ancak TBB Yönetim Kurulu’nda en çok tartışılan bu madde oldu ve çıkartılmasına karar verildi. Ancak bu durum, işe başlarken bu tür bir pazarlık yapılmasına engel değil.
İAHP : Yönetmelik’te “işyeri” büro ve eklentileri olarak yer almış. Bunun çok sakıncalı ve dar olduğunu düşünüyoruz. Bu halde adliyeler, haciz arabaları ve haciz mahallinin avukatın iş gördüğü yerler olarak değerlendirilemeyeceği konusunda kuşkularımız var. Bildiğiniz gibi haciz mahallinde saldırıya uğrayan meslektaşlarımız var. Neden işyeri kavramında böyle bir sınırlamaya gidildi?
Av. Başar Yaltı: Bence bu şekilde dar yorumlamak yanlış olur. Yönetmeliğin başka birçok maddesinde belirtilen yerlerde ve zamanlarda yapılan işlerin avukatlık görevi kapsamında olduğu açıkça belirtilmiştir. Kaldı ki, İş Kanunu hükümleri de bunu gerektiriyor.
İAHP : Yine Yönerge’de işgören kadın avukatın hamilelik nedeniyle istediği takdirde işveren avukat tarafından 30 gün ücretsiz izin vermesi öngörülmüştü, oysa Yönetmelik’e bu 30 gün esnek çalışma izni olarak geçirilmiştir. Bu esnek çalışmanın ise nasıl kullanılacağı belirtilmemiştir. Bu değişikliğin nedeni nedir?
Av. Başar Yaltı: Bu konu Yönetim Kurulu’nda tartışılan başka bir konu. Esnek çalışma, işgören avukatın evinden veya başka bir yerden de (tatil yeri vb.) çalışmasını yürütme şeklinde değerlendirilmelidir. Bazı durumlarda bu tür çalışmaya ihtiyaç olabileceği değerlendirildi.
İAHP : TBB olarak Adalet Bakanlığı tarafından kabul edilmesi halinde Yönetmeliği nasıl uygulamaya koymayı düşünüyorsunuz? İşveren avukatlar Yönetmelik gereğini yapacaklar mıdır? Bu konuda TBB’nin çalışmaları olacak mı?
Av. Başar Yaltı: Az önce de belirttiğim gibi; Yönetmelik Bakanlık tarafından inceleniyor. Uygun bulunursa hemen yayınlanacak ve yürürlüğe girecek. Yönetmelik TBB tarafından yayınlanan bir mevzuat olduğundan uyulması zorunludur. Yönetmeliğe yapılan eklemelere uyulmaması halinde disiplin hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. Ayrıca, Yönetmeliğin mahkemelerde ve tahkime gidilirse tahkimde delil olacağını düşünüyorum.
İAHP : Asgari ücretin belirlenmesi yetkisi barolara verilmiş. Bunun eşitsizliğe sebep olması mümkün iken neden bu yetki TBB’de değil? Örneğin; TMMOB bu sene SGK ile anlaşması gereği 3.000 TL asgari ücret belirledi. Neden TBB ile SGK böyle bir protokol yapmıyor?
Av. Başar Yaltı: Baroların sorumluluğu gerekiyor. Ayrıca yaşam koşulları birbirinden çok farklı barolar var. Doğrusunun bu olduğunu düşünüyorum.
İAHP : Türkiye Barolar Birliği yönetiminde ve bulunduğunuz alanlarda işçi avukatların sorunları ile ilgili samimi bir mücadele verdiğinizi ve bizleri desteklediğinizi görmekteyiz. Bunun için ve sorularımıza yanıt verdiğiniz için çok teşekkür ederiz.
