Suriye’deki iç savaşa siyasi çözüm hedefleyen Cenevre-2 Konferansı İsviçre’nin Montrö kentinde başladı. Suriye Dışişleri Bakanı Muallim, Türkiye’yi ‘teröristlere destek vermekle’ suçladı ve Türkiye’nin ülkesine karşı duruşunu Erdoğan’a bağladı
Suriye’de 3 yıldır süren iç savaşa çözüm amacını taşıyan Cenevre-2 Konferansı dün İsviçre’nin Montrö kentinde başladı. Konferans’ın birinci gününe Suriye-Türkiye kavgası damgasını vurdu. Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Türkiye’nin Suriye’deki ‘teröristlere’ destek verdiğini söyledi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu ise Bakan Muallim’in “Türkiye terörist ihraç ediyor” sözlerine, “Ben sınırdaki kampları gidip gördüm, oradakiler mi terörist?” sözleriyle karşılık verdi.
KERRY: ESAD’IN YERİ YOK
Suriye’de akan kana çözüm bulmayı amaçlayan Cenevre-2 Konferansı dün başladı. Konferans’ın açılış konuşmasını yapan BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, barış görüşmelerin zorlu sorunlarla karşı karşıya olduğunu söyledi. Ban, Suriye yönetimine ve muhaliflere, bu sorunların üstesinden iyi niyetle müzakere ederek üstesinden gelmeye çalışmaya çağırdı. Konferansta konuşan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ise Konferans’ın hemen öncesinde servis edilen Suriye’deki işkence iddiaları üzerine, “Son korkunç raporlar, Suriye’de sistematik işkenceleri, binlerce tutuklunun infaz edildiğini gösteriyor. Beşar Esad’ın kurulacak geçici hükümette yer alması hiçbir şekilde söz konusu olamaz” açıklamasını yaptı. Esad’a bağlı birliklerin Suriye’de kimyasal silah kullanılmasında suçlu olduklarını iddiasını savunan Kerry, kimyasal silahların Suriye muhalefetinin envanterinde bulunmadığını belirtti.
LAVROV: İRAN DAHİL EDİLMELİ
Cenevre-2’nin toplanmasına ABD ile birlikte ön ayak olan Rusya’nın Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın iktidardan çekilmesinin müzakerelerin ön koşulu olmaması gerektiğini vurguladığı konuşmasında Cenevre-2 Konferansı’ndaki tarafları Suriye iktidarına ve muhalefetine yardım etmeye çağırdı. Suriye halkına sayısız sorun ve acı yaşatan çatışmaların bölgeye yayılmasının önüne geçilmesi gerektiğini belirten Lavrov, Suriye’deki kimyasal silah imha sürecinde ilerleme kaydedilmesinin konferansın faydalarından biri olacağını da söyledi. Lavrov, “Suriye Hükümeti’nin BM ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü ile yaptığı işbirliğine önem veriyoruz. Bu sürecin başarıyla tamamlanması ve İran’ın nükleer programıyla ilgili anlaşmanın hayata geçirilmesi, Ortadoğu’da kitle imha silahlarından arındırılmış bir bölge oluşturulmasına büyük katkı sunacaktır” dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Cenevre Sözleşmesi’nin uygulanma sürecinde İran’ı da çalışmalara dahil etme çağrısı da yaptı.
‘TÜRKİYE BİZİ ATEŞE ATTI’
Konferans’ta en dikkat çekici diyalog ise Suriye ile Türkiye arasında yaşandı. Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Suriye’nin komşusu olan devletleri, iç savaşa silah ve savaşçı göndermek suretiyle ülkeyi ateşe atmakla suçlayarak, Türkiye’ye ilişkin, “Eğer komşumuz, ihtiyacımız olduğunda yanımızda olsaydı, size anlattıklarım, Suriye’de olanlar aslında hiç yaşanmazdı. Ama Suriye’nin komşuları ya bizi sırtımızdan bıçakladı, ya da zayıf ve sessiz kaldılar. Suriye’yi yok etmek için uzun yıllardır yapılan planları uygulama emri aldılar. Erdoğan hükümeti olmasa bunların hiçbiri yaşanmazdı. Bu hükümet, kendi topraklarında teröristleri barındırıyor. Onlara, Suriye’ye karşı kullanacakları silah, eğitim veriyor. Ama besledikleri bu teröristlerin bugün kendilerini hedef aldıklarını görüyorlar” şeklinde konuştu.
DAVUTOĞLU REDDETTİ
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kendisinden önce konuşan Suriyeli mevkidaşı Velid Muallim’in iddialarına cevap verdi. Muallim’in ‘Türkiye’nin Suriye’de savaşmak üzere terörist yetiştirdiği’ sözlerini reddeden Davutoğlu, Türkiye’nin sadece Suriye’deki şiddetten kaçan siviller için kamplar açtığını söyledi. Davutoğlu, “Ben gidip gördüm bu kamplarda yaşayanları, bunlar mı terörist?” diye sordu. Suriye lideri Beşar Esed ve yardımcılarının meşruiyetlerini yitirmiş kişiler olarak iktidarda kalmamaları gerektiğini belirten Davutoğlu, “Suriye, Suriyelilere aittir ve Türkiye bu süreçte Suriye halkının yanında olacak” dedi.
MUHALİFLER: ESAD SUÇ İŞLİYOR
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu’nun (SMDK) Başkanı Ahmed Carba ise Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın Suriye’deki çatışmalarda El Kaide’yi desteklediğini iddia ederek, Esad’ın ülkesinde insanlığa karşı suç işlediğini belirtti. Carba, bu görüntüleri 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi kamplarında gerçekleştirdiği suçlara benzetti. Ajanslar
***
Fotoğraflar ‘süreci baltalama girişimi’
Suriye’de sistematik işkenceyi belgelediği iddia edilen 55 bin fotoğrafa Şam’dan sert tepki geldi. Suriye Adalet Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada rapor için “politik, tarafsızlık ve profesyonellikten uzak” değerlendirmesinde bulunuldu, Cenevre-2 Konferansı çerçevesinde barış sürecini baltalama girişimi olarak değerlendirildi. Açıklamada, fotoğrafları sızdıran “Sezar” kod adlı askerin, çatışmaların başlamasından 5 gün sonra ülkeyi terk ettiği de savunuldu ve fotoğrafların Montrö’deki Suriye konferansı öncesi yayınlanması da eleştirildi.
***
Çözüm beklentisi düşük
Cenevre’nin Montrö kentinde başlayan ve yarın Cenevre’de devam edecek konferansta muhalifleri SMDK Başkanı Carba, rejimi ise Suriye Dışişleri Bakanı Dışişleri Bakanı Velid Muallim temsil ediyor. Konferansa Türkiye’nin yanı sıra ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin, Almanya, Katar, Suudi Arabistan, Brezilya, Kanada, Norveç, Hindistan, Japonya, Endonezya, Güney Afrika, İsveç, İsviçre, Vatikan, Yunanistan, Belçika, Danimarka, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, İspanya, Güney Kore, Avustralya, Meksika, Mısır, Cezayir, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Fas katılıyor. Konferans’ın katılımcıları arasında Arap Birliği, Avrupa Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı da bulunuyor. Konferans’a ilişkin kamuoyunda oluşan algı, Konferans’ın Suriye’deki krize karşı kısa vadeli bir çözüm üretemeyeceği yönünde. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague de, “Bu konferansa, yapmaya hazır oldukları şeyler konusunda çok farklı fikirlere sahip iki taraf katılıyor” diye konuştu ve önümüzdeki birkaç gün içinde büyük ilerlemeler kaydedilmesini beklemenin yanlış olduğunu söyledi.
***
Müslim: Herkes var, Suriye halkı yok
Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eşbaşkanı Salih Müslim, “Cenevre’de Suriye halkları dışında herkes var” eleştirisinde bulunarak, Suriye’de “Kürtsüz bir çözümün” mümkün olmadığını söyledi. PYD Eş Başkanı Salih Müslim, önceki gün Cizîre kantonunda ilan edilen özerk yönetim ve Cenevre-2 toplantısı hakkında Ronahi Tv’ye değerlendirmelerde bulundu. Müslim, Konferans’ta Kürtlerin temsil edilmediğini ve Kürt sorunun konuşulmadığı bir konferansa bağlı olmayacaklarını vurguladı. Cenevre-2 konferansının düzenleyecilerine seslenen Salih Müslim, “Eğer gerçekten Suriye’ye demokrasi getirmek istiyorlarsa şunu iyi bilmeliler; Kürtsüz çözüm mümkün değildir. Cenevre’den bizim herhangi bir umudumuz yok. Suriye halkları için de bu konferanstan herhangi bir umut yoktur” dedi.
birgün
