Siyasetle ilgilenenler bazen “kitle partisi” diye bir şeyden söz ederler ve bizde herkese yer var derler.
Ne yalan söyleyeyim ben bu “Kitle partisi” sözünün ne demek olduğunu, bir partide üzerine vurgu yapılanın “kitle” olması halinde işin ucunun nereye varabileceğini bir türlü anlayamamışımdır.
“Parti” zaten ortak düşünce ve görüşteki insan topluluğu olduğuna göre, bir partiden söz ederken adının önüne bir kere daha “insan topluluğu” anlamına gelen “kitle” sıfatını kullanmanın anlamı ne olabilir?
Türk Dil Kurumu sözlüğüne baktım “parti” nedir diye.
“Ortak düşünce ve görüşteki kişilerin oluşturdukları siyasal topluluk” yazıyor.
Demek ki işin içinde iki temel unsur var:
Biri “insan topluluğu”, diğeri “bu topluluğun siyasette ortak düşünce ve görüşte olmaları”
“Kitle” eki acaba parti tanımının ikinci ve bence belirleyici tarafını yani “ortak düşünce ve görüşte” olma vasfının pek de önemsenmediğini belirtmek anlamında mı kullanılıyor?
Hani, “parti dediğin daha çok… daha çok insan…; onların içinde kimin ne yapmak istediği, ne söylediği pek de önemli değil, nasıl olsa burada sonucu biz belirliyoruz” der gibi.
Böyle bir şey olabilir mi dersiniz?
İktidara gelebilmek için “çok insanın bir arada olması” tamam.
Peki ya her biri ayrı havadaysa?
-Biz demokratik bir partiyiz ya!
Yani herkes istediğini düşünüp söyleyebilir mi?
-Evet
-İyi ama parti denen şey “ortak” düşünce ve görüş”te olan insanlar topluluğu demek değil miydi?
*
Türkiye’de birisi ben parti kuracağım dediğin zaman kanun “en az 30 kişi olacak” diyor.
Peki 29 olsa?
-Olmaz
-40?
Olur… olur. Hatta on kişi fazlasıyla.
-Peki biz daha sonra aramızda anlaşamaz 20-20 ikiye ayrılırsak?
-Olmaz, o zaman 30’tan aşağı düşersiniz. 20 kişiyle de parti olmaz.
Demek ki parti demek için öyle kitle falan olmadan önce en az 30 kişinin ortak düşünce ve görüşte olması şart.
*
Bunları anladık.
Peki ortak düşünce, ortak görüş deyince nasıl olacak?
-Dikkat edilirse, parti denen topluluk “ortak düşünce ve görüşte olan” insanların topluluğudur demiştik.
Bu “ortak düşünce” belli ise ve bir araya gelme nedeni ortak düşüncede olmak ise artık bu düşünceden sapma anlamında tartışmaların yaşanmıyor olması gerekmez mi? Ortak düşüncedekiler hiç ayrı düşüncede olabilir mi?
Yani birileri hem partinin temel düşüncesine bakarak diğerlerine katılacak hem de “ama biz farklı düşünebiliriz, bu da demokrasinin gereğidir diyecek; bunun hiçbir mantığı yok.
-İyi ama partide demokrasi deyince?
-Oradaki demokrasi yanlış anlaşılıyor ya da anlatılıyor.
Parti içi demokrasi asla “ortak düşüncedeyiz deyip bir yerlerden partiye girme ya da alınma, sonra da ama ben farklı düşünüyorum diyebilme ” saçmalığı değil.
Hele hele lidere rağmen söylemek hiç değil. Çünkü bir partinin görüş ve düşüncelerinin odağı o partinin programı ve onun liderliğidir.
Bu saçmalığı yapanlar herhalde parti ile “seçim şirketi”ni birbirine karıştıranlardır.
*
-Peki, partide demokrasiyi nerede göreceğiz?
-Demokrasi kelime anlamı olarak “halkın idaresi” demek ise; bir partinin demokrasisi denince de -aynı mantığa göre- bu, o partideki insanların “yönetimde” söz sahibi olmaları anlamına gelir.
-Nedir bu söz sahipliliği?
-Tabii ki en geniş söz hakkının parti tabanında olması; bir partilinin mahalle, ilçe, il teşkilatından genel merkezine kadar her yerde söz sahibi olması; kısacası seçme ve seçilme hakkının olmasıdır.
Yönetimin aşağıdan yukarıya doğru belirlenmesidir, yukarıdan aşağıya değil.
Kitle partisiyiz ve bizdeki demokrasinin dışa vuurmudur deyip farklı görüş ve düşüncedekilerin öne çıkmalarına, kabul görmelerine yol açarsak, ortada parti anlamında bir şey kalmaz;
Bunlar aklına geleni söylediğinde “demokrasi” diye onlara katlanıp tabanın karşı çıkan sesine kulak vermezsek parti içi demokrasi olmaz.
Bir partinin gerçek demokrasisi, belirli bir düşünce etrafında toplanmış olan tabanının yani çoğunluğun belirleyiciliğidir, aklına gelenin her şeyi konuşabilmesi ve bunun da demokrasidir diye savunulup kabul görmesi değil.
Yoksa iş bir süre sonra o kelimenin diğer anlamındaki gibi gövdede bir “kitle”ye dönüşür ki tedavisi çoğu zaman onu kesip atmaktan geçer.