Dünya 'dan Haberler 46

ABD Başkanı Obama’nın İsrail gezisinin son gününde Başbakan Erdoğan ve İsrail Başbakanı Netanyahu, 2011’deki Van depreminin ardından ilk defa telefonla konuştu. Görüşmenin ardından Netanyahu’nun ofisi, Mavi Marmara’da 9 kişinin ölümüne neden olan hatalardan ötürü Türk halkından özür dilendiğini ve ölenlerin ailelerine tazminat verileceğini açıkladı.

İsrail'de basının ilk gündem maddesi, Netanyahu'nun Erdoğan'dan dilediği özür oldu. Haaretz, haberi, "Çıkarların, ego ve siyaset karşısındaki zaferi" başlığıyla duyurdu. ABD Başkanı Barack Obama'nın 3 günlükİsrail ziyaretinin son dakikalarında, İsrailBaşbakanı Netanyahu tarafından Türkiye'den özür dilemesi, İsrail basınının da birinci gündem maddesi oldu.

İsrail’in eski dışişleri bakanı Avigdor Lieberman, Netanyahu’nun özür dilemesini “büyük bir hata” olarak değerlendirdi.

İsrail ve Türkiye başbakanlarının birkaç saat arayla yayımladıkları mesajlarda kullandıkları ifadeler, İsrail hükümetinin Mavi Marmara olayından yaklaşık üç yıl sonra neden özür dilediğini de açıklar nitelikte. ABD Başkanı Barack Obama’nın İsrail ziyaretinin son gününde gelen özür açıklaması, her iki ülkenin giderek istikrarsızlaşan Ortadoğu bölgesinde pozisyonlarını güçlendirmelerine yol açacak bir gelişme olarak görülüyor.

‘İsrail’i izolasyondan kurtarabilir’

İsrail basını, Netanyahu’nun Erdoğan’ı arayarak özür dilemesine temkinli yaklaştı. Haberi uzun süre girmeyen İsrail basını, Obama’nın rolünü vurguladı.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Facebook hesabından yaptığı açıklamada Türkiye'den özür dilenmesinin birinci gerekçesini "Suriye'deki krizin giderek şiddetlenmesi" olarak gösterdi.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail'in Türkiye'den dilediği özür hakkında bir açıklama yaptı. Kerry, Başbakan Erdoğan ve İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun büyük bir takdiri hak ettiğini söyledi.

ABD Başkanı Barack Obama, başkanlığının ikinci döneminde ilk yurtdışı gezisine çarşamba günü başlıyor.Obama’nın ziyareti öncesinde İsrail’de yeni hükümet kuruldu, savunma bakanlığına ise yasadışı yerleşimleri savunmasıyla tanınan eski genelkurmay başkanı Moşe Yaalon getirildi. İsrail’den sonra Filistin’in Ramallah kentine ve son olarak Ürdün’e geçecek Obama’nın gezisi 5 soruda şöyle: 

Başbakan Tayyip Erdoğan, Siyonizm ile ilgili sözleri için “Viyana’daki ifadelerimizden kimse farklı bir anlam çıkarmamalıdır” dedi.

Danimarka'nın yüksek tirajlı Politiken gazetesine yazılı açıklamalarda bulunan Başbakan Recep Tayip Erdoğan, Viyana'da Birleşmiş Milletler forumunda yaptığı konuşmayı kimsenin yanlış almamasını istedi. Başbakan Erdoğan konuşmalarındaki eleştirilerin İsrail devletinin varlığına değil, izlediği politikaya yönelik olduğunun altını çizdi.

ABD Başkanı Obama, Filistin lideri Mahmud Abbas ile görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında, bağımsız Filistin devleti kurulmasını desteklediklerini ifade etti. Başkanı Barack Obama, ülkesinin bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin kurulmasını desteklediğin belirterek, ''Filistinliler devleti hak ediyor" dedi.

 

Suriye’de yaşanan iç çatışma, sınır bölgelerindeki tansiyonu da giderek yükseltiyor. İsrail, son 24 saat içinde Suriye’den sınırları içine düşen ve bir tanesi askeri bir jipi vuran iki top ateşinin ardından Suriye’ye misilleme ateşi açıldığını açıkladı. Golan Tepeleri’nde Suriye sınırı yakınına ateşlenen füzenin iki Suriye askerini yaraladığı belirtildi.

Suriye'de kriz üçüncü yılına girerken siyasi diyalog ve uzlaşının şart olduğu hem yönetim hem de muhalifler tarafından kabul edilmiş durumda. İki taraf da iki yıl önceki çizgilerinden tavizler vermiş olsa da henüz cevapları net olmayan soru ve sorunlar diyaloğa giden yolu uzatıyor. 

Suriye'de muhalefeti, İstanbul toplantısında ABD'de yaşayan işadamı Hasan Hitto'yu, isyancıların elindeki bölgelerden sorumlu olacak hükümetin başbakanı seçti. Hitto'nun ilk görevi, muhalefetin hakimiyetindeki bölgelere hizmet götürecek bir hükümet kurmak olacak. Şam doğumlu olan Hitto, toplantıda 48 temsilciden 35'inin oyunu aldı.

Suriye'de Beşşar Esad rejimine karşı mücadele eden muhalifler, İstanbul'da yaptıkları toplantıda, geçiş hükümetinin başbakanı olarak Kürt politikacı Hasan Hito'yu seçti. Suriye Muhalif ve Devrimci Ulusal Güçler Koalisyonu'nun 62 temsilcisinin oy kullandığı seçimde, Hasan Hito, 35 üyenin oyunu alarak geçici hükümet başkanı oldu.

Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'nun İstanbul'da seçtiği başbakan muhalif cephede bölünmeye yol açtı.

SNHR, ordu birliklerinin hava destekli saldırılarında Şam'ın  banliyölerinde 49, Halep'te 24, Humus'ta 15, Dera ve Deyru'z Zor'da 7'şer,  Hama'da 4, İdlib'de 3, Lazkiye ve Kuneytra'da 2'şer, Haseke'de 1 olmak üzere ülke  genelinde 114 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Bu arada, Suriye Genel Devrim Konseyi (SRGC), Humus'un Bab-ı Amr  bölgesini bombalayan bir savaş uçağının, Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) tarafından  düşürüldüğünü bildirdi.

Suriye’nin resmi haber ajansı SANA, muhaliflerin Halep'te bir ormanlık araziye yaptıkları saldırıda kimyasal silah kullandıklarını öne sürdü. SANA’nın haberinde, sözü edilen saldırıda 16 kişinin öldüğü 85 kişinin ise yaralandığı ve kimyasal başlıklı roketin düştüğü yerde sivillerin yaşadığı belirtildi. Suriyeli yetkililer saldırıyla ilgili sorumluluğun Türkiye ve Katar'da olduğunu söylerken, Başbakan Erdoğan bu iddiaya, "Suriye'deki rejim Türkiye'yle ilgili ne dediğini bilmiyor" karşılığını verdi.

ABD Başkanı Obama, Suriye'de kimyasal silah kullanıldığı iddialarını araştıracaklarını belirterek, "Gerçekleri tespit ettiğimizde kimyasal silahlar oyunun gidişatını değiştirir" dedi. 

Suriye, Halep’te muhalif güçler tarafından bugün gerçekleştirilen ve 26 kişinin ölümüne neden olan kimyasal saldırı nedeniyle Türkiye ve Katar’ı suçladı. Bu iddiaya yanıt veren Başbakan Erdoğan, "Bu ancak Suriye'ye yakışır bir işlemdir" dedi.

Esad rejiminin yıkılmasının an meselesi olduğunu iddia eden Ürdün Kralı Abdullah, "Suriye'nin parçalanması bölgede etnik çatışmaları tetikleyebilir" dedi.

NATO Avrupa Kuvvetler Komutanı Oramiral James Stavridis, bazı NATO ülkelerinin Suriye’de üçüncü yılına giren savaşı sona erdirmek için muhalefete yardımı da içeren bir askeri plan hazırlığı yaptığını söyledi.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Şam'da İman Camisi'ne düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Ramazan el-Buti'nin ölümü dolayısıyla taziye mesajı yayınladı. Ramazan el-Buti, muhaliflere karşı cihadın farz-ı ayn olduğu yönünde fetva vermiş, tüm İslam alemini Suriye rejimi ve ordusunun yanında olmaya çağırmıştı.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Umman’dan sonra sürpriz ziyarette bulunduğu Irak’a “İran’ın, Suriye’ye yardım göndermek için hava sahanızı kullanmasına izin vermeyin” mesajı verdi.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Irak Özel Temsilcisi Martin Kobler, Suriye 'deki şiddetin ciddi bir biçimde Irak'a sıçrama potansiyeli taşıdığını söyledi. Güvenlik Konseyi'ne Irak'taki son durum hakkında sunum yapan Kobler, ülkenin batı bölgelerinde halkın yönetime duyduğu hoşnutsuzluğu göstermek için sokaklarda olduğunu belirtti.

Irak savaşının üzerinden geçen 10 yılda, Türkiye'nin kazanan taraftan mı kaybeden taraftan mı olduğu tartışılıyor. Siyasi açıdan öngörülü davrandığı söylenen Türkiye'nin Irak'a ihracatı 2003'ten bu yana her yıl yüzde 25 artış gösterirken, Türk mallarına talep de giderek de arttı. Ancak bu artışta ağırlığın Kuzey Irak'la olduğunun altını çizmek gerek.

Papa göreve başlama töreninde Irak'ın kuzey bölgesini ziyaret etme sözü verdi Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus'un Irak'ın kuzeyini ziyaret edeceği bildirildi. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Vakıflar ve Dini İşler Bakanlığı Basın Sözcüsü Merivan Nakşibendigazetecilere yaptığı açıklamada, yeni ruhani lider Papa Franciscus'un yakın bir tarihte bölgeyi ziyaret etmeyi planladığını söyledi.Vatikan'dan konuya ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

ABD Başkanı Obama'nın İsrail ziyareti devam ederken İran dini lideri Hamaney'den sert açıklamalar geldi. 'Bir hata yapması durumunda İsrail'i yerle bir edeceklerini söyleyen Hamaney, "Düşman denilince aklımıza ABD geliyor" diye konuştu.

Pakistan'da Mayıs'ta yapılacak seçimlerde aday olmak için yarın ülkesine dönebileceğini açıklayan Pervez Müşerref'i Taliban tehdit etti. Taliban, "Müşerref'i cehenneme göndermek için özel bir ekip kurduk" açıklaması yaptı.

Dünyada nükleer enerjiye ilgi giderek azalıyor. Çünkü nükleer tesislerin maliyeti giderek artıyor, buna karşın elde edilen kâr ise düşüyor ve nükleer enerji, diğer enerji kaynakları ile yarışta geride kalıyor. 

Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana Çin bir "ilk"e imza attı. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin, en çok silah satan ilk 5 ülke arasına da ismini yazdırdı. Soğuk Savaş sonrası ilk 5 listesi delindi. Çin, İngiltere'yi liste dışı bıraktı. 

Savunma bütçesini küçültme yoluna giden ABD, Kuzey Kore yönetiminin savaş çığlıkları atması üzerine Pasifik’teki stratejisini gözden geçiriyor. ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel önceki gün yaptığı basın toplantısında Kuzey Kore’nin ‘önleyici nükleer saldırı’ tehdidini savurmasına karşılık California ve Alaska eyaletlerindeki 30 adet karaya konuşlanmış füze engelleyici sistemin artırılacağını duyurdu. 

Fransa eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy hakkında, 2007 seçim kampanyasında kullanmak üzere, alzheimer hastası milyarder Liliane Betancourt'tan para aldığı için soruşturma açılması gündeme geldi. Sarkozy'ye yöneltilen suçlama ise; "savunmasız birini istismar etmek."

İngiltere’de sürgün hayatı yaşayan Rus oligark Boris Berezovski’nin dün akşam Londra’daki evinde ani ölümü esrarını sürdürüyor. Olayın üzerinden 24 saat geçmesine rağmen İngiltere’de doktorlar ve güvenlik güçleri Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in baş düşmanı Berezovski’nin ölüm nedenini açıklayabilmiş değil.

Rusya'nın Ural bölgesinde devlet maden şirketi Kaliningrad Amber tek parça 5 bin karatlık zümrüt bulduklarını açıkladı. Şirket sözcüsü Svetlana Kalinina yaptığı açıklamada, "Bulunan parça çok özel yeşil bir zümrüt." dedi. Yarı şeffaf ve koyu yeşil renkte 1 kilogram ağırlığında olan zümrütün piyasa fiyatı uzmanların çalışmasından sonra belirlenecek.

 Anastasiadis: 1974'ten beri en büyük kriz

Rum kesiminin Lideri Nikos Anastasiadis, Avrupa Birliği ve IMF ile varılan 10 milyar Euro’luk yardım paketine destek istedi. Bunu yaparken de tıpkı eski Hristofyas gibi o da ‘Barış Harekatı’ günlerine gönderme yaptı, "Bu 1974'ten beri yaşadığımız en büyük kriz" dedi. 

Kıbrıs Rum Kesimi'nde parlamento, AB'nin mevduatlardan vergi alınmasını öngören paketini reddetti. 56 üyeli parlamentoda tek bir 'evet' oyu bile çıkmadı. Rum Maliye Bakanı Mihailis Saris ise karar öncesi Moskova’ya hareket etti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 10 milyar Euro'luk krediye karşılık mevduatlardan vergi alınmasını “tehlikeli ve adil değil” diye değerlendirmişti. Rusya’yla çok yakın ilişkileri bulunan Rumlar bu çerçevede Rusya’dan yardım istiyor.

Rum parlamentosunun, AB'nin mevduatlardan vergi alınmasını öngören paketini reddetmesinin ardından gözler Moskova'ya çevrildi. Rus enerji devi Gazprom'un Rumlara özel bir "kurtarma planı" önerdiği iddia edildi. Gazprom, Akdeniz'deki doğalgaz hakları karşılığında Rumlara kredi verecek.

Rus enerji devi Gazprom'un Rumlara özel bir "kurtarma planı" önerdiği iddia edildi. Gazprom, Akdeniz'deki doğalgaz hakları karşılığında Rumlara kredi verecek. Kıbrıs'taki doğalgazdan hak iddia eden Türkiye, Akdeniz'de Rusya ile karşı karşıya gelebilir.  

Rusya’nın ekonomik krizden çıkmanın yollarını arayan Kıbrıs Rum Yönetimi’ne, “Bir deniz ve hava üssü verin, parayı alın” önerisi yaptığı yönündeki iddialar Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde sert tepki çekti. KKTC Cumhurbaşkanlığı yaptığı açıklamada, “Kıbrıs Türk halkının haklarına tecavüz teşkil edecek adımların atılmaması” uyarısı yapıldı. Cumhurbaşkanlığı Özel Temsilcisi Osman Ertuğ da, “Güney Kıbrıs’taki krizin çözüm için fırsata dönüşebileceğini, ancak, fırsatçılığa müsaade etmeyeceklerini” belirtti.

Almanya Başbakanı Merkel'e yakın bir isim, mali açığı kapatmak için somut bir plan sunmayan Rum kesiminin "ateşle oynadığı"nı söyledi.  Rusya ise, Rumlarla yaptıkları görüşmelerin sonuçsuz kaldığını açıkladı.

Ekonomik darboğazdaki Kıbrıs Rum kesiminde parlamento, Avrupa Birliği'nin kurtarma paketine alternatif olarak hazırlanan önlem paketinin bir kısmını kabul etti. Rum lider Anastasiadis, pazarlık için bugün Brüksel'de olacak.

Kıbrıs Rum kesimi, 'mevduatlarda kesinti' öngören talebini reddettiği Troyka ile yeni bir uzlaşmaya vardı. Anlaşma Pazartesi gününe kadar tamamlanmazsa, ülkeye AB'den "acil nakit" akışı kesilecek. Bu durumda, Rum Kesimi'nin iflas edebileceği ve Euro bölgesinden çıkabileceği belirtiliyor.

Financial Times yazarı Dan Dombey, Kürt sorununun çözümüne yönelik müzakere sürecini değerlendirdiği makalesinde olası bir uzlaşmanın Türkiye'yi petrol zengini Kuzey Irak'ta nüfuzunu artırma hedefine yaklaştırabileceğini yazıyor, "Diyarbakır iç ve dış siyaseti tersine çevirebilir" diyor.

ABD, Abdullah Öcalan’ın Diyarbakır’da okunan mektubunun ardından bir açıklama yayınlayarak, PKK’nın attığı adımı olumlu bulduğunu belirtti ve cesaretinden ötürü Türk hükümetini alkışladı.

Hollanda gezisinde, Nevruz öncesi çözüm sürecine ilişkin değerlendirme yapan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, BDP ve İmralı’nın Meclis’e dönük çağrılarına, “Muhatap hükümet” yanıtını verdi. Erdoğan PKK’nın yurtdışına çekilmesi sırasındaki sürece ilişkin olarak da, “Geçmişte PKK çekilirken malum infazlar yapıldı. Bu tür infazların teşvikçisi olmayacağız. Fırsat da vermeyeceğiz” ifadesini kullandı.

 

PKK kurucu lideri Öcalan'ın silahlı militanlara "sınır ötesini" işaret etmesinin ardından, çekilmenin nasıl gerçekleşeceği sorusu akıllara geliyor. Önümüzdeki günlerde, Meclis'in ve Mesud Barzani'nin rolü belirginleşebilir.

AP Türkiye Raportörü Ria Oomen Ruijten'in hazırladığı taslak rapor, 4 hayır ve 8 çekimser oya karşı 54 evet ile kabul edildi. Türkiye taslak raporu, Dış İlişkiler Komitesi'nde büyük oy farkıyla kabul edilirken belgeye terör örgütü lideri Abdullah Öcalan ile diyaloğun memnuniyetle karşılandığı ifadesi eklendi.

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Başkanı Jean-Claude Mignon, PKK liderinin çağrısını memnuniyetle karşıladığını belirten yazılı bir açıklama yayımladı.

Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi'nde (AYBYK) 'İmralı süreci'ni destekleyen bir deklarasyon kabul edildi. Avrupa Konseyi'ne üye 47 ülkenin yerel yöneticilerinden oluşan Kongre'nin bugün Strasbourg'da düzenlenen genel kurul toplantılarında kabul edilen deklarasyonda, her türlü terör ve şiddet eylemi kınandı ve 'İmralı süreci' adı verilen süreçte diyalog amacıyla yürütülen çabaların desteklendiği vurgulandı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-moon’a bir mektup yazarak, CHP heyetinin Suriye ziyareti konusunda bilgi verdi. Kılıçdaroğlu mektubunda ziyaretin sebeplerini “Suriye’de rehin alınan gazeteciler, Suriye hapishanelerindeki Türk vatandaşları, bölünmüş Suriye ailelerinin durumu ve kamplardaki Suriyeli kadınların ve çocukların sorunları” şeklinde sıraladı.

NTV’nin haberine göre kritik görüşme ile ilgili ilginç bir de tedbir alındığı öğrenildi. Türk tarafı, Roj TV muhabirinin de katılacağı endişesiyle ortak basın toplantısı yapılmasını istemedi. Başbakan Erdoğan'ın son Danimarka ziyaretinde Türk tarafı, ortak basın toplantısına PKK yanlısı yayın yapan Roj TV muhabirinin alınmamasını istemiş, Danimarkalı yetkililerin karşı çıkması sonucunda da basın toplantısı iptal edilmişti.

Erdoğan, Danimarka ziyareti öncesinde hayal kırıklığını dile getirdi; mevkidaşından sözü aldı. Erdoğan, ''Çok daha önemlisi bölücü terör örgütüyle ile ilgili konuda da buradaki yasal sürece yönelik atılan adımları, mevkidaşımdan öğrenmekle ayrıca memnun oldum.”

‘Türkiye için başarının sırrı Afrika’da’

Dünyada hiçbir ülkenin henüz ‘tanımadığı’ Somaliland, uluslararası toplum tarafından “Somali’ye bağlı özerk bir bölge” olarak kabul ediliyor. Türk şirketi Genel Enerji’nin petrol arama faaliyetlerini sürdüğü bölgeden geçen hafta Türkiye’ye gelen bir heyet, resmi temaslarda bulundu. Somaliland Cumhurbaşkanı Ahmed Muhammed Silonya, Milliyet’in sorularına şu yanıtları verdi:

 

Fener Rum Ortadoks Patriği Bartolomeos, Ruhban Okulu'nun açılması konusunda hükümetin kendileriyle resmi temas kurmadığını belirterek, "Bu konuda bilgi almak için Sayın Başbakan'a başvurmanızı öneriyorum" dedi.

Almanya Savunma Bakanı’nın Kahramanmaraş’taki Patriot bataryasını ziyareti sırasında bir Alman kadın askeri ittiği iddia edilen Türk tuğgeneralin kimliği Bild gazetesinde yer aldı. Generalin o sırada sinkaflı bir küfür de savurduğu öne sürüldü. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Balyoz davasıyla ilgili yapılan başvuruların ikincisini de sonuçlandırdı. Daha önce Çetin Doğan'ın başvurusunu değerlendiren ve mahkemeye sunulan delillerin 'somut ve meşru' olduğunu belirten mahkeme, aynı gerekçelerle Emekli Tümamiral Cem Aziz Çakmak’ın da bu yöndeki başvurusunu reddetti.

Sigmar Gabriel, Berlin Türk Cemaati'ni (TGB) ziyaretinde, çifte vatandaşlık konusunda SPD'nin 14 yıl önce bir inisiyatif başlattığını ancak Hessen eyaletinde Hristiyan Demokrat Birlik Partisi'nin (CDU) buna karşı bir imza kampanyası düzenlediğini belirtti. Almanya'dan ayrılan Türklerin sayısının, bu ülkeye gelenlerden daha çok olduğuna işaret eden Gabriel, "Bu ülkede büyüyenler ülkeyi terk ederse, Almanya fakirleşir. Bu insanlar burada kabul görülmedikleri için ülkeyi terk ediyorlar. Bu, büyük bir kayıptır. Sadece ekonomik olarak değil, kültürel olarak da" diye konuştu.

Hukukun mumla arandığı 2012’de "4+4+4" yetmiyormuş gibi, bir de "Başkanlık" sisteminin dayatıldığı 2013’de özellikle gençlerimiz için barış içinde gönençli gelecek umutlarının İmralı’dan değil Halkın iradesinden yeşerdiği bir Türkiye’de daha iç açıcı bir Dünya gündeminde görüşmek umuduyla saygılarımızı sunarız.

 

 

Ali ER | Tüm Yazıları

Hits: 13666