Gericilik diye bir olgu vardır. Üstü örtülmeye çalışılsa da, korku cumhuriyetinde bundan söz etmek yasak sayılsa da, bu kavram ortada, çırılçıplak, yalın bir gerçek olarak duruyor.
İlericilik diye bir olgu da vardır. Görmezden gelinse de, bu uğurda savaşım verenler çarmıha gerilmeye kalkılsa da, insanlık tarihinin akışı içinde netlikle görünmektedir.
Nedir ilericilik ve gericilik?
Gerici; bencildir. Fikirlerine iman eder. Tartışmaz, bilimsel bilgi aramaz. Kutsallar karşısında boyun eğer. Hurafelerle dolu tartışmalarla ömrünü tüketir. Merak etmez. Çevre bilinci yoktur. Eşitlik kavramı üzerine düşünmez. Sorunları aklıyla çözeceğini kavrayamaz. Sürekli ağabeyler, şahlar, padişahlar, önderler peşinde gider. Sorgulamaz. Statükonun boyunduruğu altındadır. Emir alır. Boyun eğer. Yıkıcıdır. Estetik bilinci yoktur. Fırsat bulursa emir verir, boyun eğdirir. Yalancıdır. Kolay yalan söylediği için kolay açığa çıkmaz. Sanat sevmez. İnsan sevmez. Hamaset temel dayanağıdır. Militaristtir.
İlerici; toplumcudur. Dayanışmayı önemser. Alın terini, emeği, örgütlü olmanın değerini bilir. Kutsalları yoktur. Tartışmayı ilke edinir. Bilimsel bilgiye inanır. Etik ölçütleri vardır. Tanrı korkusu olmaksızın buna bağlıdır. Değişime, gelişime inanır. Öte yandan geçmiş varlıkları korur. İnsanlığın ortak değerleri için çaba harcar. Dil, din, ırk ayrımı yapmaz. Kafasını soyut bir takım inançlarla esir etmez. Emir almaz. Emir vermez. Özgür düşünür. Edebiyat, sanat yaşamının merkezinde yer alır. Yoksulun, güçsüzün yanında durur. Egemenlerle bıkmadan, usanmadan mücadele eder. Kendine inanır. Dünyayı değiştirecek cesareti, iradesi vardır. Barışçıdır.
Bölünme korkusu duyanlara karşı yanıtımdır.
(Birgün)
