- İskenderun, Hayfa, Kıbrıs, Meis dörtgeni yeni doğalgaz ve petrol bölgesi, Doğu Akdeniz’in yeni siyasi ve iktisadi haritası.
- İsrail, açığında çok zengin doğalgaz yatakları buldu.
- Kıbrıs Rum Yönetimi (Kıbrıs Cumhuriyeti) Amerikan şirketleri ile birlikte önemli rezervlere ulaştı.
- İskenderun Körfezi ve çevresi enerji nakil yollarının yoğunluk kazanacağı bir alan oluyor.
- Suriye’ye sahip olan Doğu Akdeniz yataklarını, nakil yollarını ve Irak’tan Akdeniz’e çıkışlarını denetimi altında tutacak.
- Ve Suriye’de iç savaş çıkmak üzere; dış müdahalenin altyapısı hazırlanıyor.
- Kuzey Irak’a (Kürdistan’a), Akdeniz’e çıkış yolu gerekiyor.
- Ankara da Suriye sınırında uzun vadeli yerleşim yerleri hazırlığı içinde.
Bütün bunlar, büyük resmin parçaları olarak birlikte değerlendirildiğinde ve analize İran da katıldığında “Suriye meselesinin” gerçekte, başka kapılara açıldığı net olarak görülür.
Irak’ta uygulananlar acaba Suriye’de de tekrarlanacak mı? Suriye de mezhep çatışmaları ve Arap-Kürt ayrışmasına sürüklenecek mi? Sonuçta, Irak’ta olduğu gibi özerk (ve bağımsız) bölgeler meydana getirilecek mi?
ABD-AB ortaklığı ile Rusya-Çin beraberliği Suriye konusunda tam bir çekişme içine girmişlerdir.
- Rusya-Çin ikilisi Libya (ve Kuzey Afrika) konusunda takındığı pasif tutumu bırakmış durumda. Suriye’de Rusya’nın deniz üssü var. ABD ve İngiltere’nin İncirlik ve Kıbrıs üslerine karşılık bunu elinde tutuyor, ama onlar kadar etkili değil.
- Kuzey Irak (Kürdistan) ABD ve İngiltere’nin denetimine girmiş durumda.
- Yakında Çin’in, İran’la birlikte Körfez ve Doğu Akdeniz’de bazı girişimlerde bulunması beklenebilir. Çünkü Çin’in Ortadoğu enerji kaynaklarına şiddetle ihtiyacı var. Bu gereksinim giderek artıyor.
Suriye bölünecek mi?
İç çatışmalar tırmandırılırken ülke iç savaşa doğru itiliyor. Ankara, Esad’a karşı olan cephenin önünde gidiyor.
- Suriye iç savaşa ve dış müdahaleye sürüklenirse, Batı kaynakları ülkenin üçe bölüneceğini söylemeye başladılar.
- Ülke bölünürse bu sonucun İsrail, Türkiye ve Kuzey Irak Kürdistanı’na etkileri nasıl yansıyacak?
- Rusya ve Çin bu gelişmelere nasıl tepki gösterecekler?
- ABD ve AB büyükleri Suriye’ye ilişkin politikalarını Türkiye, İsrail,Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti üzerinden mi yürütecekler?
Ancak şu anda, bu konuda önemli çelişkiler yaşanıyor; İsrail,Yunanistan ve Kıbrıs Rumları aralarında, Türkiye ve Esad’a karşı birleşmiş durumdalar. Ama Türkiye Esad’ı karşısına almış. Karşı cephe ise Akdeniz’deki enerji politikalarını ortaklaşa yürütüyorlar. Aralarında ikili, üçlü anlaşmalar yapıyorlar. ABD şirketleri de bu konuda taraf olmuş durumda.
Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin enerji çıkarlarına karşı ittifaklar oluşurken bizim müttefikimiz kim? Rumlar mı? İsrail mi? Atina mı?
Ankara’ya göre, Esad’ın olmadığı kesin. Ankara eğer Yunanistan, Kıbrıs Rumları ve İsrail cephesi ile “ittifak halinde olsaydı” o zaman Esad’a karşı olmak tutarlı hale gelirdi!
Sahnede bu büyük çelişkiler sergilenirken acaba masanın altında başka getiriler mi saklı? Örneğin Suriye’nin bölünmesine bağlı olarak İsrail ve Türkiye’nin ortak beklentileri mi var?
Bütün bunlar şimdilik yanıtı verilemeyen sorular. Ancak gidişatın, değişik bir “Irak versiyonu” olduğu konusunda kuşkular ve sinyaller artıyor.
Türkiye’nin, güneyindeki iki büyük komşusu ile karşı karşıya gelmesi çok acı ve trajik bir durum...
***
(Okurlarıma ve kamuoyuna duyuru: Kaynak gösterilmeden, internet ortamındaki haber sayfalarında benim ağzımdan yayımlanan ifadelerle hiçbir ilgim bulunmamaktadır.)
(Cumhuriyet)
