Tapu da elden gidiyor

~ 14.01.2015, Saygı Öztürk ~

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı 23 odanın genel başkanı ve bazı yöneticileri bugün TBMM’de CHP, MHP ve HDP milletvekilleriyle bir araya gelecek, AKP’nin yeni oyunlarını anlatacak. Hükümetin birçok uygulamasına “hayır, yapamazsınız, kanuna aykırı” diyen ve bunun için başta “Ak Saray”la ilgili aldıkları mahkeme kararlarıyla hükümeti silkeleyen odalar etkisizleştirilmek isteniyor. Açıkçası, muhalif bir yapı istenmiyor. Dahası, tasarının içinde öyle bir hüküm var ki, tapunuzun devlet güvencesi de ortadan kaldırılıyor.
Başlangıçta, biz de “olur mu öyle şey” dedik. Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ertuğrul Candaş, kentleşmenin Anayasası olarak bilinen İmar Kanunu’nda köklü değişiklik öngören tasarıyı gördüğünde, daha büyük şaşkınlık yaşadı.

AKP’nin oyununa dikkat!..

Tapu yerine sertifika tartışması ülkemizde ilk 1989 yılında yaşandı. Hazine’ye ait 140 bin 200 adet arsa edinme sertifikası çıkarıldı. Bunun satışı için büyük reklam kampanyaları yürütüldü. Tüm bu gayretlere rağmen ancak 19 bin vatandaş sertifikalı arsalardan edinmek istedi. Bunlardan da 12 bini sertifikayı iade etti, parasını istedi. Devlet bu satıştan 42 trilyon lira toplayabildi. Hazine’ye ait vatandaşın kabul edebileceği yerler gösterilemeyince sistem, başladığı yıl çöktü ve o günden sonra bir daha gündeme gelmedi.
Tapunun devlet garantisi var. Eğer elinizde bir tapu varsa, siz hangi kanunla kısıtlı olabileceğinizi biliyorsunuz. Bir gün “kamu yararı” denilip tapulu malınız kamulaştırılabilir. Ama getirilmek istenen sistemde ise tapu, değere çevriliyor, sertifikalaştırılıp piyasaya sunulacak. Tıpkı ABD’deki emlak borsası gibi…
Eğer, tasarı yasalaşırsa, sertifikaların işlem göreceği bir emlak borsası kurulacak. Böylece, nasıl ki mevcut İstanbul Borsası’na yerli-yabancı büyük yatırımcılar yön veriyorsa, bu alana da büyük sermaye grupları yön verecek. Yani, kazanan yine yerli ve yabancı zenginler, kaybedenlerse taşınmazına sertifika karşılığında el konan vatandaşlar olacak.

Parayı bastıran, imarı değiştirecek

Öyle bir sistem getirilmek isteniyor ki, insanların mekandan bağını koparıyorlar. Tapunuz menkul değere çevrilecek, yerine sertifika verilecek. Ama, o sertifikada yerinin nerede olduğu bile belli olmayacak. Biliyorum, kafanız karıştı. En iyisi konunun uzmanı TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Genel Başkanı Ertuğrul Candaş’ı dinleyelim:
“Konutunuz da olsa, arsanız da olsa tapu mekanla ilişkilidir. Hangi il, ilçe, mahalle, cadde, ada-parsel ve yüzölçümde olduğu belirtilir. Dolayısıyla sizi mekana bağlar. Kadastro dediğimiz ise mekanın geometrik yapısını veriyor. İşte, ‘3194 Sayılı İmar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la, tapu mekandan koparılıp, menkul değere dönüştürülmek isteniyor.”
Kent planları, kentin gereksinimlerine göre yapılır. Oysa yapılmak istenen düzenlemenin anlamı, “Ben özel talebe göre de kentlerin içerisinde plan yaparım.” Peki bu nasıl olacak? Önce tasarının Ek 5. maddesini okuyalım: “Maliklerin talebi üzerine yapılacak imar planı ve değişikliklerinde; imar hakkında ve değerinde artış olan parsellerin artan değerinin veya hakkının yüzde 40’ı değer artış payı olarak kamuya alınır.”
Şimdi, bu maddenin ne anlama geldiğini yine Ertuğrul Candaş’tan dinleyelim:
“Bu durumda, eski plan ile yeni plan arasında değer artışı hesaplanır. Bunun yüzde 40’ı belediyeye ya da onaylayan bakanlığa verilirse, yüzde 60’ı ise talebi yapanın cebine gidiyor. Bu sistem kentleşme mantığını, kentsel gereksinimlere göre değil, özel taleplere göre biçimlendirecek. Dolayısıyla parayı bastıran imarı değiştirecek. Örneğin arsanızın değeri 1 milyon lira arttı. Siz plan değişikliği için 400 bin lira verirseniz, hemen 600 bin lira kazanmış olursunuz.”

Sertifikayı da toplayacaklar

Böyle değer artışlarının olduğu yerlerde, sertifikayı parası olan toplayacak. Küçük arsa sahiplerinden zenginler arsaları toplayacak. Elinde küçük ölçekli arsası olanın gidip belediyeye değer artışının yüzde 40’ını yatıracak hali yok. O zaman bunları alacak kişi yüzde 40 değer artışını verip, yüzde 60 hemen kazanmış olacak.
Açıkçası eşitsizliği vahşice artıracak bir sistem getirilmek isteniyor. Oda Genel Başkanı Candaş, “Tasarının bu haliyle yasalaşmasının önüne geçilmesi tarihsel bir sorumluluk ve zorunluluktur. Bu düzenlemenin ülkemizi içine sokacağı kaosu ve yapacağı tahribatı düşünmek bile istemiyoruz” diyor.
Siyasette “tapu” çok kullanılır. “Tapuyu deldirtmem” de bunların başında gelir. Anlaşılan bırakın tapunun delinmesini, tapu elden gidiyor.

 

 

sözcü

Saygı Öztürk | Tüm Yazıları
Hits: 975