Yoksul sayımız nereye koşuyor?

~ 05.12.2012, Güngör URAS ~

TÜİK’in “2011 Yılı Yoksulluk Çalışması”na göre, her 100 kişinin 1’i değil de 0.14’ü (Ülke genelinde 103 bin kişi) satın alma gücü paritesi (SAP) ile günde 2.15 dolar tüketim harcaması yapabildi. Her 100 kişinin (Ülke genelinde 2 milyon kişinin) günlük tüketim harcaması ise 4.30 doların altında idi. Bu çalışma uluslararası karşılaştırmalarda kullanılan yoksulluk oranlarını sergileyen bir çalışmadır.
Bu çalışmaya göre Türkiye’de kişi başı günde 2.15 dolar ve kişi başı 4.30 doların altında tüketim harcaması yapan ve uluslararası yoksul tanımı kapsamına giren nüfusun oranı ve sayısı hızla gerilemiştir. Bu tanımlar kapsamında yakında Türkiye’de yoksul kalmayacak.
(Meraklısı için ara bilgi: Uluslararası 2.15 dolar ve 4.30 dolarlık günlük tüketim harcamaları hesaplanırken her ülkenin “Satın Alma Gücü Paritesi”ne (SAP) göre değerleme yapılıyor. Bizim 2011 yılında kişi başı milli gelirimiz 10.469 dolar. SAP’a göre kişi başı milli gelirimiz 17.553 dolar. Demek ki TL’nin satın alma gücü dolar değerinin (10.469:17.553 = 59.6 ) yüzde 59.6 oranında üzerinde. Bu durumda SAP’a göre 1 TL’nin değeri 2011 yılının ortalama dolar değeri olan 1.68 TL değil (1.68  x  59.6 = 1.004) 1.00 TL görüleceği gibi 2011 yılı yoksulluk hesabında 2.15 ve 4.30 dolar değerleri TL değerine eşit oluyor.)

Tanımına göre farklı durumlar
Yoksulluk için farklı tanımlar var. TÜİK bu farklı tanımlara göre de yoksulluk oranını ve yoksul sayısını belirliyor.
* TÜİK’in 2011 yılı gelir ve yaşam koşulları araştırmasına göre, Türkiye’de her 100 kişinin 16.1’i yoksul. 11 milyon 670 bin yoksulumuz var.
2010 yılında 12 milyon 25 bin yoksulumuz vardı. 2011 yılında yoksul sayısını azalttık.
Devletin (TÜİK’in) hesaplamalarına göre, 2011 yılında Türkiye’de eşdeğer hane halkının ortalama geliri 10.774 TL oldu. (Eşdeğer hane halkı geliri, toplam hane gelirinde, çocuk ve yetişkin ayrımı yapılarak hesaplanan hane halkı başına düşen gelir rakamıdır.)
En küçük gelir ile en yüksek gelir aşağıdan yukarıya dizildiğinde, en ortadaki gelire “Medyan Gelir” deniliyor. (Medyan gelir ortalama gelirden düşüktür.) Eşdeğer hane halkı medyan geliri 2011 yılında 8.139 TL olarak belirlendi. (Aylık  678 TL)
Yoksulluk hesabında eşdeğer hane halkının “ortalama” geliri değil, “medyan” gelir esas alınıyor. Medyan gelirin yüzde 50’sinden (yarısından) 4.069 TL’den (aylık 339 TL) daha az geliri olan eşdeğer hane halkı yoksulluk sınırı altındakiler tanımına giriyor.
* Her ülkede yoksulluk oranı ve yoksul sayısı yanında üzerinde en fazla durulan gıda yoksulu sayısını belirten ‘açlık sınırı’dır. Eğer kişilerin geliri günde en az 2.100 kalori sağlayacak gıda maddelerini satın almalarına imkan vermiyor ise bu kişiler açlık sınırı altındadır.
TÜİK’in 2009 yılı verilerine göre Türkiye’de gıda yoksulu-açlık sınırı altındaki kişi sayısı sadece 339 bindir.

Toplam nüfusta yoksulların oranı ve yoksul kişi sayısı

1) Satın alma gücü paritesine göre 2011 yılında 1.00 TL ile 1.00 dolarlık mal ve hizmet satın alınabiliyordu
2) 2007 yılında nüfus projeksiyonu değiştirildiğinden oranlar etkilenmiştir.
3) Yıl ortalaması toplam nüfusa göre nüfus dağılımı tarafımızdan yapılmıştır.

(Cumhuriyet)

Güngör URAS | Tüm Yazıları
Hits: 1515