Suriye Kürtleri ve Şaşkın AKP.

~ 28.07.2012, Mustafa SÖNMEZ ~

Suriyenin eski Suriye olarak kalma ihtimali yok. Ortada bir dokunuşla, filmi 1-2 yıl öncesine çevirebilecek bir sihirbaz da yok. Bunun farkında olan Esadın rıza göstermeye zorlandığı Suriyenin geleceği aşağı yukarı belli oldu denebilir. Suriye, muhtemelen üçe bölünecek. Esadın elinde tutacağı varlıklı sınıfın yaşadığı bölgede Lazkiye merkezli bir Arap Alevi devleti, göz yumulacak Kürt Bölgesi ve muhaliflere bırakılacak topraklarda Sünni bir devlet Bir tür Balkanlaşma ve daha da çok kanın akmasına mal olsa da gidişat bu yöndedir.

Üçe bölünme, Rusyanın da oyun planı sayılabilir. Bu formülle, Rusya üslerini koruyacaktır, hem de yeni Suriyede Sünniler ile Nusayriler arasında kanlı çatışmaların, öç almaların, kıyımların önü alınacağı için bu formül uluslararası düzeyde de kabul görebilir. Haber ajansları dün yer verdi; Rusya, Suriye Tartustaki üssünden vazgeçmeyeceğini açıkladı zaten. Rusya Deniz Kuvvetleri Komutanı Viktor Çirkov, Rus deniz kuvvetlerinin tedarik merkezi olarak Suriye Tartus deniz üssü korunacak. Aden Körfezinde korsanlara karşı mücadele eden gemilerimizin teknik ve lojistik destek açısından bu üsse ihtiyacı vardiyerek tavrını netleştirdi.

Karadeniz filosu için Akdenizin stratejik tatbikat alanı olduğuna da dikkat çeken Rus general Akdenizde tatbikat yapan Rus savaş gemilerinin Tartusa girmeyeceklerini de belirterek Akdenizde bulunan savaş gemileri rutin askeri tatbikat yapıyor. Bu tatbikat 2011de planlanmıştı dedikten sonra ekliyor; 2012 sonuna kadar nükleer denizaltı ve stratejik savaş gemilerinden oluşan 10-15 unsur daha deniz kuvvetlerine dahil olacak”…

Bilindiği gibi, Tartus deniz üssü, Rusyanın eski Sovyet toprakları dışında ve Akdenizde bulunan tek askeri varlığı. 1971’de imzalanan anlaşma çerçevesinde kullanılıyor. İki savaş gemisinin yanaşabileceği limanı bulunan askeri üste, 50 Rus denizci görev yapıyor. Rusya, bu 3lü Suriye senaryosu için Suriye hükümeti ve muhalifleri görüşmeleri için Moskovada ağırlamaya hazır olduğunu da açıkladı.

***

Üçe bölünme formülüne ABD -şimdilik- rıza gösterebilir ama bu formül, AKPnin pek işine gelmiyor. Çünkü Suriye bölünürse, Batı Kürdistan doğacak ve Suriye Kürtleri kurumlaşacak AKP, olan bitenler karşısında afallamış, şaşkın durumda. Bir yandan Barzaniye, Suriye Kürdistanda olan bitenlere kendi adına müdahil olmasını isterken bir yandan da PKK çizgisindeki PYDye karşı savaşmaya niyetli Kürt İslamcılarına göz kırptığı söyleniyor. Nitekim, Antakyada barındığı bildirilen Suriyeli Kürt İslamcı muhalif Ubed Musa, Türkiyeden silah desteği olursa savaşmaya hazır olduklarını bildiriyordu.

***

Şimdi, Suriyede Batı Kürdistan diye adlandırılan bölgede Mesud Barzani ile PKK çizgisindeki Demokratik Birlik Partisi (PYD) arasında iktidar mücadelesine tanık olacağız. AKPyi çuvallatan, PYDyi hafife almış, potansiyelini görememiş olması. En az 10 yıllık bir geçmişi olan PYD, PKK çizgisinde oluştu ve olgunlaştı. Suriye Kürt Bölgesinde PYD dışında da Kürt partileri ve grupları var. Barzani, hem PYDnin önünü alabilmek, hem de oradaki gelişmelerin dışında kalmamak için Kürt partilerini Erbile çağırdı ve birleştirdi. Barzaninin kolladığı, Kürt partilerin kendi üst örgütlenmeleri, meclisleri var. Bir de PYDnin parti ve dernekleri, bir araya getirdiği meclisi var. Bu iki Kürt meclisi, şimdi birlikte hareket ediyorlar. Şu anda PYD ile Barzani arasında iktidar mücadelesi, iktidar çekişmesi başladı denilebilir. Ancak, özellikle PKK, kendi elini güçlendiren PYD Suriyesinin Barzaninin, dolayısıyla AKPnin yönlendirmesine girişine izin vermeyecek görünüyor ve buna daha hazırlıklı.

Irak Kürtlerinin Bağdat ile sorunları ise büyüyor. Özellikle Bağdat, Irak petrolünün merkezi olarak işletilmesini savunuyor ve Kürt bölgesindeki petrolü çıkarıp satan Barzani yönetimini sürekli uyarıyor. Barzaniye, petrolün ticaretinde kolaylık sağlayan Türkiyeyi de eleştiren Bağdat yönetiminin, AKP rejimi ile ilişkileri de geriliyor.

***

Türkiyenin Kürt illerinden de önemli destek ve dayanışma göreceğe benzeyen Suriye Kürdistanı, bölge coğrafyasında yaşanan kum fırtınası sonrasının yeni kum tepelerinden biri olarak dikkate alınmak zorunda.

RTEnin Eyvallah demeyiz gibi bir çaresizlik ifadesi kullanmaktan başka bir şey yapamayacağı bir fiili durum söz konusu artık. Bu durumun Türkiyedeki Kürt siyasetinin elini güçlendirdiğini kimse reddedemez. Dahası, tam kontrolüne alamazsa da, Irak Kürt Bölgesi de Suriye Kürdistanının ete kemiğe bürünmesinden memnun.

Irak, Suriye Kürt bölgelerinin birleşmesi ve buna Türkiye Kürt Bölgesinin dahil olarak Büyük Kürdistanın kurulacağı tezi, mümkün, ama muhtemel olmayanbir proje Yine de, AKP rejimi ve benzer duruşu olanlar için bu bir karabasan, kâbus, bir tehdit...

Politik bilançoda da Suriye macerası, AKP için bir fiyasko, önemli bir puan kaybı

(Cumhuriyet)

Mustafa SÖNMEZ | Tüm Yazıları
Hits: 1609